En algún lugar del cosmos, al lado de Shiva. Suelo empezar estas crónicas sentado con las piernas cruzadas, con mi espalda recta, con una varita de incienso perfumando el ambiente y un bidi sobre el cenicero. Entre calada y calada acostumbran a venir mis musas que dictan al oído todo aquello que os he ido contando a lo largo de todos estos años.
Esta vez he cambiado de técnica y he querido apropiarme, al más puro estilo conexión cósmica, del cuerpo del amigo valenciano. Y que sea a través de él, y de sus dedos poco acostumbrados a este menester, el enviaros mi mensaje.
Han sido diez años, que se dice pronto, en el que habéis tenido que aguantar todo aquello que iba aconteciendo en mis pensamientos y que iba plasmando en estas crónicas. Nunca nadie me ha censurado y nunca se me ha corregido -a no ser en las sintaxis de mis frases que dejaba a cargo de mi querido hermano Rodolfo-.
Esta libertad me ha permitido disfrutar de mi escritura «nandoniana», alegrar a mis lectores y ganar algún que otro hater. Nada que no se cure con un buen chupito de ron Zacapa, como el que disfruté en Kanchanaburi a orillas del río Kwai con el buen amigo Luis y el amigo valenciano.
Como habréis podido leer en algunas de mis crónicas, tropezar con el amigo valenciano hizo que moviese el culo y conociese otros lugares, a mis ya habituales, donde pasar largas temporadas, y además contar mis historias en estas páginas.
Durante mi periplo por esta pequeña web, transformada en parte de mi familia, he tenido la suerte -y ellos la desgracia, ja!- de añadir un montón de amigos a mi lista. No me pondré a enumerarlos a todos porque os aburriría, pero ellos saben quienes son (y ahora mismo los observo desde las alturas).
Estos últimos años me han permitido, todavía más si cabe, disfrutar de una vida nómada en la que siempre he querido llevar el timón, sin demasiadas pretensiones, pero con la libertad por bandera. Nada es más valioso que dicha libertad. Y creedme, en ese sentido he sido el hombre más rico del mundo.
Me marcho con alegría, sin molestar a nadie, con mis virtudes y mis defectos, pero sabiendo que he sido querido y estimado por unos grupo de locos que ahora estarán brindando por mí en distintas partes del mundo.
Y esto es todo por hoy y para siempre, mis queridos papanatas. Bom Bom.

Con gran tristeza me he encontrado con esta última crónica de un ser entrañable que conocí en Kapas durante solo unos días hace bastantes años, pero que no he olvidado. Deseo encontrarme con él en otra vida/ocasión y mi más sincero lamento a sus familiares y amigos. Se te echará de menos, Nando. Un abrazo, Claudia
Hi old friend, I was wondering what happened to you since I didn’t receive my usual dose of cronica cosmica. I have enjoyed reading them for so many years. I’ll miss you and being able to tell my wife what you said week by week.
I’ll keep in touch. Technology has improved a lot from when we sent each other post cards once in a while. Un abrazo, Steve
Tu vas nous manquer cher ami, fou a souhait mais libre comme le vent. De cette liberté qui semble innaccessible et que tu as su incarner dans toute sa grandeur et sa force.
Depuis notre première rencontre a omkareshwar dans les années 90 jusqu’à notre dernière rencontre après que tu ais si bien accompagné notre ami français nous avons partagé amis, rires, promenades, bons thalis et chai, des centaines de parties de badgammon, des souvenirs de voyages, et bien sur tes chroniques cosmiques!
Om nama Shivaya
Magali et Jean Luc
Nando mamón trabaja de peón….
La arrancailla y un último backgamon,
See you in Katmandú!!!
Recorde aquell primer abraç a les cabanyes de Kanchanaburi fa 9 anys… Des d’aleshores, i gràcies a la bonica amistat amb Toni, hem compartit viatges per diversos països (i continents!!) però sobretot històries, les que contaves i deixàven amb la boca oberta a tot aquell que t’escoltava. Et trobarem a faltar al proper viatge.
Se’n va la persona més lliure, més autèntica i a la vegada més senzilla que he conegut: un home i una vida irrepetibles!
Et recordaré amb cada «nininini» que ara reprodueix Andreu i a Pau li contarem històries viatgeres del tio que no va arribar a conèixer. Espere que en aquest nou viatge t’acompanyen molts animalets salvatges.
Adeu Nando
El Nando és el tiet que em va ensenyar a anar descalç.
I ell també deu ser un dels responsables que fes l’opció de vida de dedicar-me a la conservació de la natura.
Gràcies, tiet i mestre zen, per moltes lliçons.
Eres un cabrito Don Nando
Que sepa usted Don Nando Baba que es un cabrito, por no llamarle de otra manera. Ayer me llegó la noticia de que finalmente se volvió usted Cósmico, a todos los efectos y sin escribir crónica alguna, o mejor dicho, protagonizando la última.
Con lo que disfrutaba de nuestra comunicación vía email, por escrito, a la antigua usanza. Pues ahora tendré que hablarle al “todo”, el TAO, el infinito o el “source” para comunicarme contigo.
Esto no se hace hombre, no así de sopetón. Aunque ahora que miro atrás, me doy cuenta de que en nuestras últimas conversaciones sentados en el jardín del guesthouse o en la playa de Cenang ibas dando pistas… tú lo sabías cabrito y no soltaste prenda. Hasta estabas algo más cariñoso que de costumbre. El ser afectuoso no casaba con tu porte de Baba desapegado y libre, pero lo estabas en cierto modo.
Fíjate que estoy convencido de que escogiste el lugar, Sauraha, y el modo. Hace no más de 5 meses me dijiste mientras te fumabas un bidi: “si me muriese maňana en paz mientras duermo… sería un final perfecto”. Yo asentí y dije: “suena bien” mientras acababa de fumarme mi cigarrillo de la risa. Lo estabas planeando cabrito, y compartiéndolo conmigo. Me siento halagado, perdona mi pocas luces y el no darme cuenta. Puede que el cigarrillo de la risa tuviese algo que ver.
Eres un grande, no hay otra palabra para definirte Nando.Te fuiste como vivías; en tus términos, a tu manera. En paz, libre. Ole tu Nando, ole tu. Se te echará de menos por aquí, me habías prometido que volverías a Langkawi a quedarte en casa tres meses el aňo que viene.
No eres un cabrito, eres un cabrón con todas las letras, esto no se hace amigo. Estaré atento a las seňales cósmicas que me envíes, sé que llegarán en los momentos precisos. Mientras tanto me quedo con tu sabiduría de vida como regalo y un pequeňo vacío dentro. Pero no nos pongamos melosos que se que te da urticaria.
Como siempre nos despedimos; “ hasta la próxima crónica amigo”.
El amigo gallego
Echaré de menos nuestras charlas, Nando. Y será muy raro ahora no recibir esos correos que me enviabas para recomendarme libros, que me sacaban una sonrisa, siempre con tus formas. Me consta que te fuiste sin querer molestar y haciendo lo que te hacía feliz. Un fuerte abrazo, querido amigo. Tus papanatas te echaremos de menos.
Nando, quin buit, avui!
Quina tristesa no poder abraçar-te, quina impotència no haver-te pogut fer una darrera mirada als ulls, d’aquelles llargues que acabaven en un somriure i que tu sempre mantenies més temps que jo. Quin desesper saber que no hi haurà una altra tornada teva als vorals de l’estiu.
Has marxat tal com havies desitjat, allà on et senties estimat i a casa, un matí després del teu passeig sagrat i dels teus mantres inintel·ligibles. No pot haver-hi mort més dolça, crec jo.
Tanmateix, per a nosaltres una altra mancança, una altra figura estimada que s’esvaeix. Quedarà el teu record, és clar, i per sempre, les teves ensenyances i ironies, el teu riure burleta, el teu sarcasme i el teu dir les coses pel seu nom. T’hauria agradat que les nebodes i els nebots et seguíssim, penso, que ens llancéssim a la vida sense filtres, com tu vas gosar fer. Però no et decebíem del tot, i ens ho feies saber, i fèiem mig plans per a la nostra futura i somniada trobada a l’índia o a Malàisia. Un futur que, tristament, avui s’ha fos.
Però el teu esperit, i tot el que ens has fet arribar al llarg de tots aquests anys de retorns esperats i sempre massa breus, restarà entre nosaltres. I seguirem imaginant-te, lluny sempre lluny, amb el pantaló indi i la kurta impol·lutament blancs i les teves birkenstock, una figura etèria que ens encisava amb els seus rituals diaris estrambòtics i la seva autenticitat. Però d’alguna manera seguiràs aquí, i quan un estel guspiregi més que els altres, serà una teva picada d’ull. I les teves paraules, sovint càustiques però sempre entranyables, continuaran ressonant els vespres d’estiu a casa, quan hi haurà trobades amb amics.
Vola lleuger, Nando, com de fet ja feies, ara però sense visats i sense la càrrega d’un cos que potser començava a ser feixuc. Bon viatge, estimat oncle, que l’univers et sigui plàcid com ho va ser la teva vida dels darrers anys. Fins sempre, Nando. T’estimem.
Magistral, Toni. Hoy, como un tonto, esperaba la Crónica Cósmica de todos los martes. En su lugar me ha llegado este epílogo póstumo que me ha hecho llorar de nuevo.
Rodolfo, anem a agafar-ho amb humor: El teu germà t’ha dixat al atur com a corrector de cròniques còsmiques! ;-)
Mai tant. Per omplir les hores que em sobrin, penso triar tres o quatre novel·les seves de les 250 que tinc arxives, dona’ls-hi un repàs, maquetar-les i publicar-les a Amazon.
Qué suerte la vuestra haberos encontrado en el camino. Buen viaje, Nando.
Mil gràcies, Toni, per aquesta darrera i emotiva crònica de Nando. Saps que t’estimava per sobre de tot. Gràcies per haver fet tantíssim per a ell, gràcies per l’amistat i tot i’amor que li heu donat al llarg d’aquests anys. Sou potser el millor que li ha passat a la vida, i això que ell era ben conscient que tenia una bona llista de bons amics. Per a nosaltres ell era el tiet-germà gran-colega. El trobarem molt a faltar. Ganes d’abraçar-vos algun dia.
Gràcies Ivone. Moltes vegades em parlava de la seua neboda Ivone ;-) Ha sigut un plaer compartir tot este temps amb el Nando ;-)